Na straży prawa.

Internet stanowi trudne wyzwanie dla prawa autorskiego ze względu na nieznane dotąd formy twórczości i szybkość zmian w tej sferze działalności ludzkiej. Aby prawo chroniło Twoje dzieło, nie musi posiadać ono żadnych znamion sztuki. Wystarczy, że ma charakter indywidualnej twórczości. W internecie będą więc nie tylko teksty czy grafika, ale także sam projekt witryny, kompozycja kolorystyczna czy choćby unikatowy, autorski zbiór odsyłaczy.


1. Prawo autorskie - pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi dowolnego utworu, upoważniające go do decydowania o sposobie użytkowania dzieła i czerpania z niego korzyści. Prawa autorskie dzielimy na:

• osobiste - są niezbywalne, nie podlegają dziedziczeniu oraz bezterminowo chronią więź autora z utworem
• majątkowe - są zbywalne, podlegają dziedziczeniu i nie wygasają zasadniczo po 70 latach od śmierci ich autora

2 . Utwór - nazywamy nim każdy przejaw działalności twórczej mający indywidualny charakter, występujący w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu prezentacji. Każdy utwór tak rozumiany jest chroniony przez prawo od samego początku jego powstawania, nawet gdy jest nieukończony. Autor utworu nabywa prawo do ochrony automatycznie bez konieczności dopełnienia jakichkolwiek starać i formalności.  Według przepisów prawa polskiego wyróżniamy trzy typy utworów:

• pierwotne
• opracowania
• inspirowane

3 Licencja - dokument prawny lub umowa określająca warunki korzystania z utworu, którego dotyczy.

Typy licencji: 

•   Freeware - program rozpowszechniany na tej licencji jest bezpłatny, można używać go do zastosowań domowych, czasami licencja zawiera zakaz wykorzystywania go do celów komercyjnych. Autor zachowuje swoje prawa autorskie - jeśli więc udostępniamy taki program innym, należy podać informację o jego autorze.

• Domena publiczna - twórca przekazuje produkt nieodpłatnie jako swego rodzaju dobro publiczne, zrzekając się jednocześnie praw majątkowych.

• Shareware - autor zgadza się na krótkotrwałe używanie produktu bez opłat w celu przetestowania. Jeśli po jego wypróbowanie nie jesteśmy zainteresowani zakupem, powinniśmy usunąć go z dysku. Zazwyczaj programy objęte taką licencją posiadają pewne ograniczenia, które zostaną zdjęte po wniesieniu opłaty i wpisaniu kodu otrzymanego od autora.

• Demo - zubożona przez autorów wersja programu, która jest udostępniana bezpłatnie w celu rozreklamowania produktu

• Trial - w pełni funkcjonalne programy dystrybuowane na tej licencji mogą być używane tylko przez z góry ustalony czas (zwykle od 7 do 90 dni), po upływie którego program przestanie działać i trzeba go zarejestrować lub usunąć.

 4. Za naruszenie praw autorskich grozi odpowiedzialność karna w postaci:

• rozpowszechnianie utworu bez zgody – kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2,

• rozpowszechnianie w celu uzyskania korzyści majątkowej – kara pozbawienia wolności do lat 3,

• gdy rozpowszechnianie stanowi stałe źródło dochodu albo określona osoba kieruje lub organizuje tego rodzaju działalność – kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5,

• gdy sprawca działa nieumyślnie – kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.